Importância da prática baseada em evidência no tratamento de úlceras venosas de difícil cicatrização: relato de caso
Importance of evidence-based practice in the treatment of hard-to-heal venous ulcers: case report
Importancia de la práctica basada en evidencia en el tratamiento de úlceras venosas de difícil cicatrización: reporte de caso

Rev. Enferm. Atual In Derme; 98 (4), 2024
Publication year: 2024

Introdução:

A doença venosa crônica é caracterizada pela incapacidade do corpo em manter o retorno venoso adequado. As alterações mais graves recebem em conjunto o nome de insuficiência venosa crônica, sendo as úlceras venosas seu último estágio – associadas a limitações físicas, sobrecarga emocional e fardos econômicos. Para o êxito no seu tratamento, é imperativo a adoção de práticas baseadas em evidências.

Relato do caso:

Trata-se de um relato de caso sobre o tratamento de úlceras venosas de difícil cicatrização em uma Unidade de Saúde da Família em um município do Espírito Santo entre os meses de março a setembro de 2023, a partir da implementação de um plano de cuidados baseado nas últimas evidências disponíveis sobre o tema. Foi acompanhado um paciente do sexo masculino, de 51 anos, negro, que possui diabetes mellitus tipo 2 e insuficiência venosa crônica, além de cinco úlceras em membro inferior direito, com as seguintes características: tecido de granulação insalubre e friável com esfacelo difuso, sinais clínicos indicativos de biofilme, exsudato seroso em grande quantidade, umidade perilesional e bordas delimitadas, elevadas e maceradas, ocupando juntas uma área de maior que 60 cm². Ao final dos 6 meses de tratamento, todas as feridas evoluíram para cicatrização completa.

Conclusão:

Constatou-se que o plano de cuidados baseado em evidências científicas reproduzíveis e adequadas à realidade – focado na higiene da ferida e no uso de terapias compressivas – foi eficaz e seguro, dada a epitelização completa de todas as lesões

Introduction:

Chronic venous disease is characterized by the body's inability to maintain adequate venous return. The most serious changes are collectively called chronic venous insufficiency, with venous ulcers being the last stage – associated with physical limitations, emotional overload and economic burdens. For successful treatment, it is imperative to adopt evidence-based practices.

Case report:

This is a case report on the treatment of difficult-to-heal venous ulcers in a municipal Primary Care Center located in Espírito Santo, between the months of March and September 2023, based on the implementation of a care plan formulated from the latest available evidence on the topic. A 51-year-old black male patient was monitored, who has type 2 diabetes mellitus and chronic venous insufficiency, in addition to five ulcers on the right lower limb, with the following characteristics: unhealthy and friable granulation tissue with diffuse slough, clinical signs indicative of biofilm, large amounts of serous exudate, perilesional humidity and delimited, elevated and macerated edges, together occupying an area greater than 60 cm². At the end of 6 months of treatment, all wounds progressed to complete healing.

Conclusion:

It was found that the care plan based on reproducible and reality-appropriate scientific evidence – focused on wound hygiene and the use of compressive therapies – was effective and safe, given the complete epithelialization of all lesions

ntroducción:

La enfermedad venosa crónica se caracteriza por la incapacidad del organismo para mantener un retorno venoso adecuado. Los cambios más graves se denominan colectivamente insuficiencia venosa crónica, siendo las úlceras venosas la última etapa, asociadas con limitaciones físicas, sobrecarga emocional y cargas económicas. Para un tratamiento exitoso, es imperativo adoptar prácticas basadas en evidencia.

Reporte de caso:

Se trata de un reporte de caso sobre el tratamiento de úlceras venosas de difícil curación en una Unidad de Salud de un municipio de Espírito Santo entre los meses de marzo y septiembre de 2023, a partir de la implementación de un plan de atención basado en la última evidencia disponible sobre el tema. Se acompañaba a un paciente masculino de 51 años de edad, de raza negra, quien presenta diabetes mellitus tipo 2 e insuficiencia venosa crónica, además de cinco úlceras en miembro inferior derecho, con las siguientes características: tejido de granulación insalubre y friable con esfacelo difuso, signos clínicos indicativos de biofilm, gran cantidad de exudado seroso, humedad perilesional y bordes delimitados, elevados y macerados, ocupando en conjunto un área mayor a 60 cm². Al final de 6 meses de tratamiento, todas las heridas progresaron hasta completar la curación.

Conclusión:

Se constató que el plan de cuidados basado en evidencia científica reproducible y adecuada a la realidad – centrado en la higiene de las heridas y el uso de terapias compresivas – fue efectivo y seguro, dada la epitelización completa de todas las lesione